Trong hệ thống máy lạnh, block máy lạnh – hay còn gọi là máy nén hoặc lốc máy lạnh – được ví như “trái tim” của thiết bị. Block máy lạnh giữ vai trò then chốt trong việc nén và tuần hoàn môi chất lạnh (gas), giúp duy trì hiệu quả làm lạnh và đảm bảo hệ thống vận hành ổn định.
Tuy nhiên, block máy lạnh là bộ phận rất dễ bị hư hỏng nếu không được lắp đặt, sử dụng và bảo trì đúng cách. Trong bài viết này, đội ngũ kỹ thuật viên nhiều năm kinh nghiệm của Điện Lạnh Quản Lý sẽ đồng hành cùng bạn để tìm hiểu chi tiết về block máy lạnh – bộ phận quan trọng bậc nhất trong hệ thống làm lạnh, từ cấu tạo, chức năng, ứng dụng cho đến các dấu hiệu hư hỏng thường gặp và quy trình thay block đúng kỹ thuật.
Block Máy Lạnh Là Gì?
Block máy lạnh là bộ phận quan trọng nằm trong dàn nóng, thường có lớp vỏ màu đen và được cố định chắc chắn vào khung máy. Nhiệm vụ chính của block là:
- Nén gas lạnh từ thể khí ở áp suất thấp thành khí ở áp suất cao.
- Tạo vòng tuần hoàn gas từ dàn lạnh đến dàn nóng và ngược lại.
- Hỗ trợ quá trình tỏa nhiệt ở dàn nóng, từ đó mang lại khả năng làm lạnh nhanh và sâu cho dàn lạnh.
Tóm lại, nếu không có block, máy lạnh hoàn toàn không thể tạo ra hơi lạnh – dù quạt vẫn hoạt động và đèn vẫn sáng như bình thường.
Phân Loại Block Máy Lạnh Phổ Biến.
Block máy lạnh là bộ phận quan trọng nhất, quyết định khả năng làm lạnh và hiệu suất hoạt động của thiết bị. Hiện nay, block máy lạnh được chia thành 3 loại chính:
Block máy lạnh Piston.
Block piston hoạt động dựa trên chuyển động lên xuống của piston trong xi lanh để nén gas lạnh.
Loại này có cấu tạo đơn giản, dễ sửa chữa và giá thành thấp.
Tuy nhiên, block piston thường gây tiếng ồn lớn và hiệu suất làm lạnh không cao.
Phù hợp với máy lạnh dân dụng hoặc thiết bị công suất nhỏ.
Block máy lạnh Rotary.
Block rotary sử dụng cơ chế quay tròn của trục lệch tâm để nén gas.
Ưu điểm nổi bật là chạy êm, gọn nhẹ và tiết kiệm điện năng.
Được sử dụng phổ biến trong máy lạnh treo tường, đặc biệt là máy lạnh Inverter.
Tuy nhiên, nếu hỏng hóc thì việc sửa chữa sẽ khó hơn block piston.
Block máy lạnh Scroll (cuộn xoắn).
Block scroll gồm hai tấm xoắn ốc, một đứng yên và một chuyển động xoay tròn để nén khí.
Loại này có hiệu suất cao, ít rung lắc và bền bỉ trong quá trình sử dụng.
Thường được lắp trong các dòng máy lạnh cao cấp hoặc điều hòa trung tâm.
Chi phí thay thế và bảo trì cao hơn so với block thông thường.
Block máy lạnh Trục vít (Screw).
Block trục vít hoạt động bằng cách hai trục vít quay ngược chiều để nén gas lạnh.
Nó có khả năng vận hành liên tục trong thời gian dài và rất ổn định.
Thường được sử dụng trong máy lạnh công nghiệp, hệ thống kho lạnh hoặc nhà máy lớn.
Chi phí đầu tư cao, nhưng bù lại hiệu quả làm lạnh rất tốt.
Block máy lạnh Ly tâm (Centrifugal).
Block ly tâm sử dụng lực quay tốc độ cao để tạo lực ly tâm nén khí lạnh.
Đây là loại block có công suất cực lớn và hiệu suất cực cao.
Thường được ứng dụng trong điều hòa trung tâm cho tòa nhà cao tầng, nhà máy hoặc bệnh viện.
Tuy nhiên, loại block này có kích thước lớn, cần không gian lắp đặt rộng và kỹ thuật phức tạp.
Ứng Dụng Của Block Máy Lạnh.
– Block máy lạnh là bộ phận không thể thiếu trong nhiều thiết bị làm lạnh hiện nay. Đây là thiết bị không thể thiếu trong nhiều lĩnh vực từ dân dụng đến công nghiệp.
– Trước hết, block máy lạnh được ứng dụng rộng rãi trong các hệ thống điều hòa dân dụng như nhà ở, căn hộ, nhằm mang lại không gian mát mẻ và dễ chịu.
– Ngoài ra, block máy lạnh cũng là thành phần quan trọng trong các hệ thống máy lạnh trung tâm được lắp đặt tại văn phòng, nhà hàng, khách sạn. Những khu vực này yêu cầu máy lạnh có công suất lớn, hoạt động bền bỉ và liên tục.
– Trong lĩnh vực công nghiệp, block máy lạnh được dùng trong các hệ thống làm lạnh công nghiệp như xưởng sản xuất, kho lạnh, tòa nhà lớn. Các block máy lạnh công suất lớn giúp đảm bảo điều kiện nhiệt độ phù hợp cho sản xuất và bảo quản hàng hóa.
– Block máy lạnh không chỉ được sử dụng trong máy điều hòa gia đình mà còn xuất hiện trong các thiết bị nhỏ hơn như điều hòa ô tô, tủ lạnh và tủ đông. Những thiết bị này đều cần bộ phận nén khí để duy trì nhiệt độ lạnh bên trong một cách hiệu quả.
– Nhờ tính đa dạng về chủng loại và công suất, block máy lạnh đáp ứng được nhu cầu làm lạnh ở nhiều môi trường và quy mô khác nhau, từ gia đình đến công nghiệp lớn.
Chức Năng Chính Của Block Máy Lạnh.
– Block máy lạnh có vai trò rất quan trọng trong hệ thống điều hòa không khí. Một trong những chức năng đầu tiên của block là hút gas lạnh từ dàn lạnh sau khi môi chất đã trao đổi nhiệt và hấp thụ nhiệt từ không gian bên trong.
– Sau khi gas lạnh được hút vào, block sẽ tiến hành nén gas để tăng áp suất. Quá trình này giúp chuyển đổi gas từ trạng thái khí sang trạng thái lỏng, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tỏa nhiệt.
– Tiếp theo, block sẽ đẩy gas đã được nén đến dàn nóng. Tại đây, gas lỏng sẽ tỏa nhiệt ra môi trường bên ngoài, giúp làm mát không gian trong phòng.
– Cuối cùng, block còn có nhiệm vụ duy trì áp suất và dòng lưu thông của môi chất lạnh trong toàn bộ hệ thống điều hòa. Điều này giúp đảm bảo máy lạnh hoạt động ổn định, liên tục và hiệu quả.
Dấu Hiệu Nhận Biết Block Máy Lạnh Bị Hư.
- Máy lạnh vẫn chạy nhưng không tạo ra hơi lạnh như bình thường, không làm mát hiệu quả.
- Dàn nóng không tỏa nhiệt hoặc tỏa nhiệt yếu, có thể kèm theo tiếng kêu lạ phát ra từ block hoặc quạt.
- Block máy lạnh bị nóng quá mức, dẫn đến hiện tượng ngắt mạch hoặc cầu dao điện (CB) tự động nhảy.
- Ống đồng hoặc dàn lạnh xuất hiện hiện tượng bám tuyết, đóng băng hoặc có nước rò rỉ.
- Nhiệt độ phòng bị thay đổi thất thường, lúc lạnh lúc nóng, không duy trì được nhiệt độ ổn định.
- Máy lạnh có mùi hôi khó chịu hoặc mùi cháy khét phát ra từ dàn nóng.
- Quạt dàn nóng vẫn quay nhưng block không hoạt động, máy lạnh không làm mát.
- Tiếng ồn lớn hoặc tiếng động bất thường phát ra từ vị trí block, có thể là tiếng rít, tiếng gõ hoặc tiếng rung mạnh.
- Máy lạnh khởi động chậm hoặc không khởi động được block dù có nguồn điện.
- Máy lạnh thường xuyên bị ngắt đột ngột hoặc hoạt động không liên tục do block bị quá tải hoặc lỗi bên trong.
- Áp suất gas trong hệ thống không ổn định, dẫn đến hiện tượng gas không tuần hoàn đều trong máy.
Nếu bạn phát hiện một hoặc nhiều dấu hiệu trên, nên liên hệ ngay với kỹ thuật viên chuyên nghiệp để kiểm tra và sửa chữa kịp thời, tránh gây hư hỏng nặng hơn cho máy lạnh.
Nguyên Nhân Gây Hỏng Block Máy Lạnh.
– Điện áp không ổn định là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến block máy lạnh bị hỏng. Sự dao động điện áp gây ra sốc điện, làm ảnh hưởng đến hoạt động và tuổi thọ của block.
– Việc không bảo dưỡng định kỳ cũng làm tăng nguy cơ hư hỏng block. Khi block bị quá tải nhiệt do bụi bẩn hoặc gas không đủ, hiệu suất làm việc giảm và có thể dẫn đến hỏng hóc nghiêm trọng.
– Gas trong hệ thống máy lạnh nếu thiếu hoặc dư đều ảnh hưởng xấu đến quá trình nén khí của block. Gas không đúng áp suất làm block hoạt động không ổn định, gây tiếng ồn và giảm tuổi thọ.
– Tụ điện yếu hoặc hư hỏng khiến block không thể khởi động hoặc hoạt động yếu kém. Đây là vấn đề điện tử phổ biến cần kiểm tra khi block gặp sự cố.
– Việc lắp đặt cục nóng sai vị trí cũng là nguyên nhân dẫn đến block nhanh hỏng. Nếu cục nóng không thông thoáng hoặc bị nắng chiếu trực tiếp, block dễ bị quá nhiệt, giảm hiệu quả làm lạnh.
– Chọn sai công suất block khi thay thế hoặc lắp đặt ban đầu gây áp lực lên hệ thống. Block không phù hợp sẽ làm máy lạnh hoạt động kém hiệu quả và dễ bị hư hỏng.
– Ngoài ra, dầu máy nén không đạt tiêu chuẩn hoặc bị nhiễm bẩn làm tăng ma sát bên trong block, dẫn đến cháy cuộn dây và hư hỏng nghiêm trọng.
Quy Trình Thay Block Máy Lạnh Đúng Kỹ Thuật
Việc thay block không thể thực hiện tùy tiện vì đây là công việc kỹ thuật chuyên sâu, cần được thực hiện bởi thợ lành nghề. Các bước cơ bản bao gồm:
- Kiểm tra lại toàn bộ hệ thống để xác định chắc chắn nguyên nhân.
- Chọn đúng loại block tương thích với máy lạnh (hãng, công suất, loại gas).
- Xả gas cũ và hút chân không toàn hệ thống bằng máy chuyên dụng.
- Thay thế block mới và kiểm tra lượng dầu, điện áp khởi động.
- Nạp gas đúng chủng loại theo thông số kỹ thuật máy.
- Chạy thử và kiểm tra áp suất, nhiệt độ, độ ồn để đảm bảo ổn định.
Quy trình này áp dụng cho hầu hết các thương hiệu: Daikin, Panasonic, LG, Samsung, Toshiba, Mitsubishi, Sanyo…
Thông Tin Liên Hệ
Hotline: 0976384019 or 0925566567
Zalo: Trung Tâm Điện Lạnh Quản Lý
Facebook: Điện Lạnh QUẢN LÝ
Web: Điện Lạnh Quản Lý
Email: dienlanhquanly2023@gmail.com
